Günümüz, herkesin teknolojiyi anlamasını zorunlu kılıyor. Yazılım ekipleri ile çalışabilmek için yazılım okur yazarlığını nasıl geliştirebiliriz? Bu yazıda bu soruya cevap arayacağız.

Yazılım geliştirme veya kullanma günümüzde tüm şirketler için gerekli. Günümüzde sadece bilgiyi saklama değil, bunun yanında bilgiyi işleme, yorumlama ve bilgiden faydalı ticari çıktılar üretmek gibi bir imkanımız var. Bu imkanlar firmaların günümüzde ne kadar rekabetçi ve karlı olduğunu belirleyen konuların başında geliyor. Çünkü her şeyi etkiliyor. Uçağın zamanında kalkması, ilgili aktör ve sistemlerden güncel bilgiyi almak ve bu bilgiler ışığında gerekli aksiyonları üretmek ile ilgili. Başarılı bir sosyal medya reklam yönetimi, doğru veriye ulaşmayı ve iyi kullanmayı gerektiriyor. Müşteri bilgilerinizi doğru bir şekilde saklamak ve müşteri temas noktalarınıza bu verileri eşzamanlı olarak ulaştırmak, müşteri memnuniyetinizi bir seviyeye noktaya taşıyor. Bu yüzden Yazılım Okuryazarlığı önem kazanıyor.

Yazılım Hakkında Fikir Sahibi Olmak

Tüm bunlar bilgi ile ilgili. Bilgi de yazılım ile ilgili.

İş ekiplerinden bazılarının yazılım ile ilgili konularda ihtiyaçlarını rahatlıkla dile getirebildiğini, bazılarının ise bu konuda çok zorlandığını gördüm. Analitik düşünce yapısı bununla ilgili ancak bunu başarmak aslında çok zor da değil. Temel baz kavramları ve bunların ilişkisini anlamak bize büyük ölçüde bu sorunları aşmamızı sağlıyor ve “Yazılım Okuryazarlığı” kazanmamızı sağlıyor diye düşünüyorum.

Yazılım Okuryazarlığı

“Dijital Okuryazarlığı”nı Biliyorduk. Peki “Yazılım Okuryazarlığı” nedir?
Dijital Okuryazarlığı geniş bir kavram. Teknoloji Kullanımı, veri okuryazarlığı, bilgi okuryazarlığı, dijital içerik üretimi, dijital iletişim & işbirliği, dijital güvenlik, dijital vatandaşlık, dijital öğrenme & öğretme gibi konuları içeriyor

Yazılım Okuryazarlığı’ndan ise kastettiğim şu; yazılımın bir sistem olarak paydaşlarının anlaşılması ve aralarındaki ilişkilerin ortaya konulabilmesi.

Yani sistemin büyük resmini görebilme.

Büyük resmi görebilmek neden önemli?
Herhangi bir yazılım talebi detay seviyede bilgi içerir. Bu detayların büyük resimde nereye oturduğunu bilmek ise tüm gereksinimleri kolaylıkla anlayabilmeyi ve olası etkilerini tek bakışta görebilmeyi sağlar.

Bana Firmanın Resmini Çizebilir misin?

Cevap, evet. Bağlam diyagramı ile bunu başarabiliyoruz. Yazılım okuryazarlığını da bu pratiği yaparak geliştiriyoruz. Çünkü gerekli temel kavramlar burada gizli;

1- Aktörler
2- Sistemler

ve bunların arasındaki ilişkiler.

3- Kullanım Senaryoları (Aktör ve Sistemler arasındaki ilişkiler)
4- Entegrasyon (Sistemler arasındaki ilişkiler)

Aşağıda küçük bir örneğe yer verdim. Bir restoran için bir sistem kurduğumuzu varsayalım. Aktörler şunlar olacaktır; müşteri, garson, şef, kasiyer. Sistemler ise; sipariş sistemi, depo sistemi, kasa sistemi olabilir. Bunların arasındaki ilişkiler ise bu sistemi kurmamız için gerekli kapsamı büyük ölçüde ortaya koymamızı sağlar. Yani aktörler ve sistemler arasındaki kullanım senaryoları ve sistemler arasındaki entegrasyonlar. Şu ana kadar anlattığımız detay ve yapıdaki bilgiye sahip olmak bir iş birimi için önemli faydalar sağlar. Sistemin sınırlarının ve büyüklüğünün anlaşılması, mevcut yapının kurgusunun bilinmesi, olası bir değişiklikte hangi yapıların ve süreçlerin etkileneceğinin tahmin edilmesi, yeni bir projede projenin karmaşıklığının ve hacminin öngörülebilmesi, proje maliyetinin öngörülebilmesi bu faydalardan bazıları. Çöpe attığımız çokça proje olmuştur. Projelerin başarısızlığında da kapsam belirsizliği önemli bir yer tutar. Dolayısıyla “projeler ölmesin” diyor ve yazılım okuryazarlığımızı geliştirelim temennisi ile yazımı bitiriyorum.

Not: Bağlam diyagramı çizmek istiyorsanız size yardımcı olabilecek “Bağlam Diyagramı Kanvas”ını linkten indirebilirsiniz.